Baharatlar mutfagimizda önemli bir yer
almaktadir.
Hic bir Yemek, Tatli ya da en basit
Salata bile onsuz düsünülmez. Baharatlar cok genis bir yelpazeden
olusan dogal ürünlerdir. Bazilari toplanip komple kurutulur,
bazilarin da kökleri ya da saplari kurutulup toz haline getirilir.
Bir kac tanesi de ayni sekilde taze de
tüketiliyor (Nane,Maydanoz vs.).
Doga da bulunan her ürünün sifali
bir etkisi vardir. Bunlari da göz ardi etmemek lazim. Sonucta
vücudumuza giren bütün maddeler sadece tadlariyla bize zevk vermek
disinda sagligimiza katkida bulunuyorlar.
Türkiyede en cok kullanilan Baharatlar
ve özelliklerini kisaca
bu dizide siraladim. Ayrica hangi
yemeklerde kullanildigini da belirttim.
Eger ekleme yapmak isterseniz,
yorumlarda katkida bulunabilirsiniz.
Hardal:
(latince:Brassica nigra,ing.:Mustard)
Hardal turpgillerdendir ve üc ana türe ayrilir:
Kirmizi yada Hint hardali (Brassica juncea), Siyah hardal (Brassica
nigra) ve Beyaz hardal (Sinapis alba).
Hardal istah acar, bagirsagi calistirir,öksürük,grip
ve soguk alginligina iyi gelir.Ayrica sinirleri yatistirir, vücuda
dirilik ve dinclik verir,diz agrilarini giderir ve hatta göz
isigini bile arttirir diye iddialar vardir.
Anemiye de iyi geldigi icin özellikle kirmizi et ile
sos sekilde tüketilmesi tavsiye edilir.
Baharat olarak sadece tohumlar ögütülüp
kullanilir.Keskin tadiyla genelde soslarda Zerdecel ile karistirilip
o meshur sari rengi verir. Ayrica tursu salamurasinda,et ve deniz
ürünlerinde bütün haliyle kullanilabilir. Hardal sos olarak
tatlidan cok aciya kadar satilir. Mangalda pisen her türlü etin
yanina cok yakisan Hardal sosu, yumurta ve sebze salatalarinda da
mevcut olabilir.
Hashas:
(latince:Papaver somniferum,ing.:Poppy seed)
Afyon cicegi olarak da bilinen Hashas,gelincikler
familyasindandir. Mavimsi yesil ciceklerini attiktan sonra
ortasindaki göbek ortaya cikar. Büyüyerek küre seklini alan
göbegin icinde kapsüller bulunur. Onlarin icindeki bitki özü
akip koyulastiktan sonra yapiskan hale gelir. Buna Afyon yada
dünyaca bilinen Opium denir.
Uyusturucu özellige sahip olan icerdigi maddeler
arasinda morfin, kodein ve narkotin vardir. Hashas uygun dozlarda
kullanildikca agri ve sancilari azaltir. Hatta mesane iltihabindan
siraca hastaliginin kadar tedavilerde kullanilabilir.
Hashas türk mutfaginda hamur islerinde ve özellikle
cöreklerin üstünde kullanilir.
Isirgan
Otu:
(latince:Urtica urenus,ing.:Dead nettle)
Isirgan otunu neredeyse her yerde görebiliriz.Yaygin olarak yol kenarlarinda yada insan tarafindan terkedilmis virane
binalarin icinde yetisir. Isirgan otunun adini veren tene olan
yakici ve kasinti yapan özelligi, bitkinin üzerini kaplayan
tüylerin icerdigi formik asitten kaynaklanir. Isirgan otu ayni
zamanda güclü Vitamin C ve demir kaynagidir.
Isirgan otu arsiz olmasina ragmen cok faydali bir
bitkidir. Binbir hastaliga deva olan ot, mide ve safrakese
düzensizlikleri ayarlar. Cilt hastaliklarin coguna tedavisinde
yardimci olur (sivilce,egzama ve mantar gibi).Cay olarak vücutta
biriken ödemleri giderir ve böbrek taslarina iyi gelir. Sacinizi
sampuanlayip duruladiktan sonra isirgan otu cayi ile bir su
durularsaniz, saciniza canlilik verip parlatir. Ama Isirgan otunu
kulanmamasi gerekenler de var. Bunlarin icinde hassas midesi
olanlar,agir kalp hastalari,seker ve böbrek hastalaridir.
Ilac niyetine Isirgan otunu corba olarak
tüketebilirsiniz. Ayni sekilde cayi da yukarida belirtildigi gibi
sifa getirir.Soganla kavurup ispanak yada pazi gibi yemek olarak
yenilebilir. Böreklerde ic harci icin kullanilan Isirgan otu,salata
olarak da tüketilebilir.
Diger bölümler icin tiklayin: