ÇOCUK & AILE: Çocuğunuz ile sağlıklı iletişim nasıl kurabilirsiniz

Cocugum ile iletisim kurma sekli günden güne degisiyor diyebilirim. Berrak su anda 2,5 yasinda ve yeni yeni cümle kurarak kendini ifade etmeye calisiyor. Malesef kelimelerin telaffuzunda güclük cektigi icin söylemek istediklerini anlamak bazen zor oluyor. Bu da arada onun caresizliginden dolayi öfkelenmesine sebep oluyor. Onu sakinlestirip soru ve hareketlerini gözlemleyerek ne demek istedigini anlamaya calisiyorum. Elbette zamanla engeller asilip is kolaylasacak,ama o zaman farkli sorunlar yasayacagimizdan eminim. Cünkü anlamak sadece kelimenin anlamini bilmek degildir.
Iletisim kurmak emek ve sabir isteyen birseydir. Gündelik hayatimizda da bunu sürekli görüyoruz ki, söylemek istedigimiz ve gercekten anlasilan arasinda daglar kadar fark oluyor. Vücut dilimiz, kullandigimiz kelimeler ve mimiklerimiz bunun sebebi olabilir. Ayni sekilde karsi tarafin ilgisizligi, ön yargisi ya da yanlis yorumlamasi anlatmak istediklerimizin farkli algilanmasini saglar. Bu cocuklarimizla kurdugumuz iletisimde de sorun olustururyor. Diyalogun sonunda kendi kendine „Beni kimse anlamiyor...“ diye düsünmesi ile sonuclaniyor.





Ama cocugumuzla saglikli iletisim kurmanin altin kurallari nedir?
Ilk etpta cocugunuzun hislerine saygi duyup ona ilgi göstermeniz gerek. Genel olarak onu yaptigimizi düsünüyoruz.Ama bu gercekten öyle mi? Cocugunuzun „Anne sicakladim“ dediginde „Hayir tatlim,bu havada sicaklaman mümkün degil. Ceketini cikarma,üsütüp hasta olursun.“ cevabini kac kez verdik? „Baba, cok uykum var...“ diye karsimizda bayilacakmis gibi baktiginda „Oglum ne uykusu?? Daha yeni yataktan kalktin.“ dedigimiz hic olmadi mi? Olmustur elbette. Ama böylece cocugun hislerini ve duygularini önemsiyormuyuz? Hayir. Böyle empati kurmak mümkün degil sayin ebeveynler. Ilestisimi kurarken öncelikle karsinizdaki kisiyi anlamaya calisin. Yetiskin yada cocuk farketmez.Bir birey var önünüzde. Siz cocugunuz icin hayatinda en önemsedigi yetiskinsiniz. Cocugunuz üzgün,korkmus yada sıkılmıssa hislerini güvendigi anne veya babasinlan paylasmasindan daha dogal ne olabilir? Onu ciddiye alin. Hislerine sayginizi gösteririken

  • onu dikkatli ve sakin bir sekilde dinleyin,
  • anlattiklarina kisa cevaplar ile ilginizi gösterin ( „Anliyorum“, „evet“ vs),
  • hislerinin adini koyun („ Bu seni cok üzmüstür“, „acimistir canim,eminim“ gibi).

Simdi kendiniz hakli olarak bana bu soruyu soracaksiniz: Tamam ben cocuguma o anlayisi gösteriyorum. Ama o beni anliyor mu acaba? Bunu nasil saglayacagim?
Bazi ebeveynler cocuklarina sitem ederler :„Sen niye birseyi dogru yapamiyorsun??“, „Sende sorun ne,cocgugum??“gibi mesela.
Baskalari bagirip cagrirlar. Bazilari da tehdit eder („Hemen ayakkabini giymezsen sensiz gideriz,haberin olsun!!“) ya da emir komutlari ile cocuklari dizginlemeye calisirlar („Hemen odana git,yeter artik!!“). Bunlar gibi bir cok taktik cocuklarimizda negatif hisler olusturuyor. Ama sizi anlamakta yine de güclük cekiyor olabilir. Size burada Adele Faber ve Elaine Mazlish ´in gelistirdikleri iletisim taktiklerini sunmak istiyorum. Muhtemelen hepsi cocugunuzda ise yaramayabilir. Ama denemekte fayda var ve en azindan rutin hareketlerinizin disina cikmis olursunuz:

  1. Cocugunuza sorunu sakin sekilde izah etmeye calisin. Bu davranis onun olayi anlamasini kolaylastirir. (Misal: „Banyodaki isik hala yaniyor, tatlim.“)
  2. Bilgi vermeye calisin. Sitem edenebeveyni cocuklar dinlememekte direnebilirler. Ama kiziniz 159 cu kez sütü sicak bir yaz gününde disarida birakirsa „ Aylin canim, süt sicak havada acikta durursa eksir.O yüzden dolaba koyuyoruz“ dediginizde onu en azindan düsünmesini saglayip,yaptiginin sonucunu gösterebilirsiniz. Ve muhtemelen birdaha ki sefere hemen geri koyar.
  3. Mevzuyu gerektiginden fazla uzatmayin. Cocuklar bitmeyen monologlardan cabuk sıkılırlar.Ve kulak asmazlar.Diyeceklerinizi kisa cümleler kurarak iletmeye calisin. (Misal: „Hadi cocuklar, disleri fircalayip yataga.“,“ Berk,yemegin hazir“)
  4. Hislerinizi cocugunuza aciklayin. Onu ögrenmeye hakki var. Hem sizin de süpermen olmadiginizi,onun gibi kirilan ve üzülen bir insan oldugunuzu anlayacaktir. Gözünüz gibi baktiginiz ciceginizi yine topu ile devirince bagirmak yerine bunu deneyin: „ Oglum, bana bu cicegi baban hediye etti. Onu cok seviyorum ve sen dikkat etmeyip ona zarar verince cok üzülüyorum.“
  5. Ona kücük notlar yazin,mesela „ Merhaba Cansu, biliyorum ödevilerin var ve oldukca yogunsun. Ama baleye gitmeden cöpü cikarirsan memnun olurum,canim. Öptüm seni kocaman,Annen“ Böylece onun programini önemseyip üstüne düsen vazifeyinin unutmamasini saglamis olursunuz.

Cocuguklarimizin özgüvenini güclendirmek icin alisilmis laflar kullaniyoruz. Aferin,bravo ve cok güzel gibi sözler kulaga hos gelir ama cocugunuzun performansini hicbir sekilde yansitmiyor.
Basarisini yorumlayin:

  • Gördügünüzü özetleyin ve hislerinizi dile getirin: „Ben temiz ve düzenli odani gördüm. Bu cok hosuma gitti.“
  • Yaptigini takdir edin: „ Ödevilerini programli yapman organizasyon yetenegini gösteriyor. Bunu herkes basaramiyor.“
Bu basit yöntemler ile olumsuz hisler yaratmadan cocugunuz ile iletisiminizi kolaylastirmanizi saglamis olursunuz.Tabiiki hemen herseyin düzelecegi anlamina gelmez ve emek vermeden birsey elde edemezsiniz. Verdigim misaller size yön göstermek icindir.Kendinize has bir dille konusmaniz ciddi oldugunuzu gösterir ve ezberlenmis laflardan daha samimidir. Zamanla ve sürekli uygulayarak olumlu sonuclar alacaginizdan eminim.Pozitif ve sakin olun, sevgi ile sorunlarinizi cözeceksiniz... :))

Kaynak ve ilgili Kitap:



23 yorum:

  1. Çocuk büyütmek emek işi.
    Her gün yeni bir şeyle karşılaşıyoruz.
    Pratik fikirler çok önemli.
    Çok iyi fikirler vermişsiniz.

    benim oğlum da 2,5 yaşında.
    her gün yeni bir güne, yeni bir hayata uyanıyoruz.
    Sabırla ve emekle umarım iyi bir şekilde büyütebiliriz çocuklarımızı..:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mutlaka Nahide hanım, hepimiz onu hedefliyoruz ;)

      Sil
  2. Cok faydali bir paylasim olmus cok tesekkurler efendim.Kulagima küpe olacaklar :)

    YanıtlaSil
  3. cok faydali bir paylaşim bayanların cok şey bulacagı bir blog

    YanıtlaSil
  4. İlginiz için teşekkür ederim, hepimizin hedefi başka insanlar ile birşeyler paylaşmaktır...

    YanıtlaSil
  5. makalenizi çok beğendiğimi ifade etmeliyim. benim tek korkum çocuklara böyle davranmamızın 1 tek yan etkisi olabilir oda şımarmak,şımarık büyüyen her çocuk ileriki hayatında çoğu şeye değer vermez hale geliyor. tavsiyelerinize mutlaka değerler eğitimini de eklemek lazım. en hoşuma giden kısım küçük notlar bırakalım kısmıydı ben o notları gördüğümde hatırladığım çok mutlu oluyordum ve mutlaka yapmaya çalışıyordum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çocuğu büyütürken herşeyin dengede olması gerek, bahsettikleriniz önemli noktalar.teşekkür ederim :))

      Sil
  6. Gamze çok haklısın. Benim de oğlanı büyütürken dikkat edeyim diye habire okduğum konulardan biri de bu. İletişim. Sanırım sürekli ebeveynlerin aklında bulundurması gereken şeylerden biri sakinlik. Sakince yaklaşmayı kendine ilke edinirsen sanırım karşındaki çocuk da bu yöne doğru kayacak gibi geliyor. Ama tabi zaman gösterecek:)

    YanıtlaSil
  7. Çevremdeki çogu anne babanın okuyup ders cıkarması gereken bi makale

    YanıtlaSil
  8. konuda bir gariplikl var galiba ben hiç birşey görmüyorum sadece bir cocuk resmi var saüğdada 1 2 3 4 sayılar var

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Simdiye kadar sorun yoktu,acaba baglanti yada tarayicidan mu kaynaklaniyor?

      Sil
  9. bilgilendirici güzel bir makale olmuş işe yarar

    YanıtlaSil
  10. çok dikkat etmemiz gereken hususlardan bir tanesi de elbette çocuk gelişimidir.Bu yüzden bu makalenizi çok yararlı buldum.

    YanıtlaSil
  11. çocuk yetiştirmek kolay değil eskidenmiş o sal sokaga oynasın buyusun şimdi ki cocukları ilmik ilmik işlemek gerekiyor anneler fazlaca bilinçlendi artık bu da işin iyi kısmı ;)

    YanıtlaSil
  12. Dediğiniz gibi başarıyı yorumlamak bence bu yetersiz

    YanıtlaSil
  13. Makalenizi okudum.Yorumsuz kalamadım. Öncelikle belirtmek isterim ki çok açıklayıcı ve bilgi verici bir yazı. Dolu dolu bilgiler var. Fakat bir yerde takıldım çocuğunuz sıcakladığım dediğin de hayır üşütürsün demeyin hislerini önemseyin gibi bir cümle var. Öyle yapılmadığı zaman çocuğumuza ne yapmalıyız. Sonuçta herşeye evet diyerek büyütülen bir çocuk özellikle tek çocuksa şımarabiliyor. Onun dışında yazınızı takdir etmemem mümkün değil. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yorumunuz icin tesekkürler Melike hanim, verdigim misalleri cok acmadan sizlere sundum ve biraz kafa karistirabilir. Tabiiki cocugu simartmamak lazim, Ama ebeveynlerin yaptigi hatalardan biri cocugun hislerini esgecmek. Yani diyelim ki hava bizim hissettigimiz gibi gayet güzel ama cocugumuzun kücük olup hastalanmasi daha kolay oldugu icin gereksiz oldugu halde onu fazlasiyla giydirmemiz.O hakli olarak sicakladiginda onun bu hissini yoksaymamiz hatta onu yanlis oldugunu empoze etmemiz. Bu tabiiki her durum icin gecerli degildir. Cocugun her dedigini gerceklestirmek de yanlis. Sonucta her duruma uyan formül size kimse veremez ama ikiniz icin verimli iletisim kurabilmeniz icin öneriler bulunabilirler. Eger daha detayli bilgi almak isterseniz yazimin altinda önerdigim Kitabi tavsiye edebilirim.

      Sil
  14. en sonunda konuyu okuya bildim gerçekten çok güzel ve ciddi bir konu çoçuk yetişiminde en önemli olan küçük yaşta verilen eğitim ilerdeki hayatında çok ciddi etkiliyor

    YanıtlaSil
  15. Çocuk gelişim kitapları okumak yerine çocuklarımızı çözsek daha iyi değil mi ?

    YanıtlaSil
  16. Ellerinize sağlık. Yazı uzun olduğu kadar yararlıda olmuş (:

    YanıtlaSil
  17. Güzel bir yazı olmuş, sağlıklı iletişim ekmek su kadar önemli, ama ne yazık ki ihmal ediliyor.

    YanıtlaSil
  18. Eşin Dostun çocuklarını severeken, 2-3 dakika ilgilendikten sonra çocuk büyütmek kolay gibi gelirdi. ama ne zamanki çocuğumuz oldu, işte o gün anladık aslında, aslında hiçbir şey bilmediğimizi. çünkü doğum öncesinde ne kadar biz bunu yapmayacağız, şu bizim çocuğumuzda böyle olmayacak dediğimiz ne kadar şey varsa hepsini kuzu kuzu yaptık. Baya bi bocaladık ama sonrasında, sizin ve benzeri blogların da yardımıyla, e bizimde gayretimizle :) galiba bir çıkış yolu bulduk. :) Şimdi Biz de baya tecrübeli sayılırız. Kolay gelsin.İyi Çalışmalar.Takipteyiz.

    YanıtlaSil

Sanatçı' ya alkışı, Blogger' a yorumunuzu esirgemeyin...
Teşekkürler ve Sevgiler 💖